GSYİH (Gayri Safi Yurtiçi Hasıla)

Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYİH), bir ekonominin büyüklüğü ve sağlığının yaygın olarak kullanılan bir ölçüsüdür. Belirli bir dönemde, genellikle bir yıl veya bir çeyrekte, bir ülkenin sınırları içinde üretilen mal ve hizmetlerin toplam değerini temsil eder. GSYİH, bir ülkedeki genel ekonomik faaliyet düzeyinin bir ölçüsünü sağladığından, bir ülkenin ekonomik performansının temel bir göstergesi olarak kabul edilir.

GSYİH, yabancı sermayeli şirketler ve vatandaşlar tarafından üretilenler de dahil olmak üzere bir ülkede üretilen tüm mal ve hizmetlerin değerinin toplanmasıyla hesaplanır. Mal ve hizmetlere yapılan tüketici harcamalarını, işletmelerin yatırımlarını, kamu mal ve hizmetlerine yapılan devlet harcamalarını ve net ihracatı (ihracat ve ithalat arasındaki fark) içerir.

GSYİH’yı hesaplamanın iki temel yolu vardır: harcama yaklaşımı ve gelir yaklaşımı. Harcama yaklaşımı, tüketim, yatırım, devlet harcamaları ve net ihracat dahil olmak üzere ekonomideki nihai mal ve hizmetlere yapılan toplam harcamaları toplar. Gelir yaklaşımı, ücretler, karlar ve kira geliri dahil olmak üzere mal ve hizmet üretiminden elde edilen toplam geliri toplar. GSYİH genellikle ekonomik büyüme ve gelişme için bir ölçüt olarak kullanılır.

Büyüyen bir GSYİH, işletmelerin daha fazla mal ve hizmet ürettiğini ve tüketicilerin daha fazla para harcadığını gösterdiğinden, genellikle sağlıklı bir ekonominin işareti olarak görülür. Bununla birlikte, tek başına GSYİH büyümesi, bir ekonominin sağlıklı olduğunu veya vatandaşlarının daha iyi durumda olduğunu göstermez. Gelir eşitsizliği, yoksulluk oranları ve çevresel sürdürülebilirlik gibi diğer faktörler de dikkate alınmalıdır.

GSYİH, farklı ülkelerin göreli büyüklüklerini ve performanslarını karşılaştırmak için de kullanılabilir. Ancak, bu karşılaştırmaları yaparken nüfus, döviz kurları ve her ekonominin yapısındaki farklılıkları dikkate almak önemlidir.